вопрос-ответ

❓❗️ Aboneden gelen soru:

📝 Merhaba. Ben 56 yaşındayım. Dört çocuğum var. İlk çocuğum çocukluğundan beri engelli. Akıl hastalığı var ve 2 engelli grubuna atandı. Onu 16 yaşına kadar evde büyüttüm. 16 yaşında onu engelli çocuklar evine gönderdim ve şimdi engelliler yurdunda yaşıyor, 35 yaşında. Enstitüde 4 yıl okudum ve toplam iş tecrübem 4 yıl 7 aydır. Enstitüde geçirdiğim sürenın iş stajıma sayılmayacağı ve iş sureci sırasında doğmadıkları için çocuklarımı yetiştirmeninde staj kapsamına alınmayacağı söylediler bana. 8 yaşından küçük engelli çocuğu yetiştiren anne emekli maaşı alabilir miyim? Çocuğumu devlete verdiğim için böyle bir emekli maaşı vermeyeceklerini de söylediler ve deneyimimde emekli maaşı almaya yetmiyor. Bu durumla ilgili tavsiye verebilir misiniz? Cevabınız için şimdiden teşekkür ederim.

💡 Özbekistan Cumhuriyeti Kanunu «Vatandaşlara Devlet Emeklilik Sağlanması Hakkında» uyarınca, vatandaşlar yaşa göre emeklilik maaşı alma hakkına sahiptir:

🔹Erkekler — 60 yaşını doldurmuş ve en az 25 yıllık iş tecrübesine sahip olmalı;
🔹Kadınlar — 55 yaşını doldurmuş ve en az 20 yıllık iş tecrübesine sahip olmalı.

📌Emeklilik maas‌ı için yeterli iş tecrübesine sahip olmayan kişilere eksik iş tecrübesi için aylık ödenir, yaşlılık aylığı, hizmet süresiyle orantılı olarak bağlanır ve aşağıdaki mıktarlardan az olamaz:
🔹Asgari yaşlılık aylığının yüzde 50’si — yaşlılık aylığı için;
🔹Asgari yaşlılık aylığının yüzde 100’ü — I grubu engelliler için malullük aylığı için;
🔹Asgari yaşlılık aylığının yüzde 75’i — II gruptaki engelliler için malullük aylığı için;
🔹Asgari yaşlılık aylığının yüzde 50’si — her engelli aile üyesi için evin geçimini sag‌layanın ölüm durumunda;
🔹Asgari yaşlılık aylığının yüzde 100’ü — her iki ebeveynini de (yetim) kaybeden her çocuk için.

📌 En az 7 yıllık iş tecrübeniz (7 yıllık aktif iş faaliyeti) varsa, bu tecrübe şunları içerir:
🔹I grubu engelli bir kişiye veya 18 yaşından küçük engelli bir çocuğa ve ayrıca 80 yaşını doldurmuş ve dışarıdan bakıma ihtiyacı olan bir yaşlıya bakma süresi (tıbbi kurumun sonucuna göre);
🔹Yükseköğretim kurumlarında tam zamanlı eğitim, lisansüstü eğitim, stajyer-araştırmacı-başvuru enstitüsü, kıdemli araştırmacılar-başvuru enstitüsü, temel doktora çalışmaları, doktora çalışmaları ve yurt dışı dahil klinik ikamet;
🔹 3 yaşına gelene kadar, ancak toplamda 6 yıldan fazla olmayan bir çocuğa bakmak için izinli olarak harcanan süre;
Savaş malulleri, çocukluktan beri malullerin anneleri, cüceler de tercihli olarak emekli maaşı alma hakkına sahiptir.

📌 Çocukluğundan beri engelli olan çocuklarını sekiz yaşına kadar büyütmüş, en az 20 yıl iş tecrübesi olan anneler kastediliyor. Aylık belirlenirken, üvey og‌ulları ve üvey kızları, eğer kadın onları 8 yaşına gelene kadar en az 5 yıl büyütmüşse, kendi çocukları ile birlikte dikkate alınır.

📌Sorunuza cevap olarak,
sadece 7 yıllık aktif iş faaliyetiniz varsa, enstitüde eğitim ve çocuklara bkma su‌recı iş tecrübesine dahil edilecektir. Ayrıca, 20 yıllık iş tecrübesi gerektirdiğinden, 8 yaşından küçük engelli bir çocuğu yetiştiren bir anne için emekli maaşı alamazsınız. Ama yas‌lılık ödeneg‌i için geçerlisiniz. İş tecrübesi olmayan kişilere yaş ödeneği verilir.

📌 Yaş ödeneği:
🔹 erkekler — 65 yaşına ulaştıktan sonra;
🔹Kadınlar — 60 yaşına ulaştıktan sonra;
🔹Çocukluğundan beri engelli çocuğu olan anneler — 55 yaşına geldiklerinde verilir.

📌 Çocukluğundan beri engelli çocuğu olan anneler için, yaşlılık ödeneg‌i, tıbbi danışma komisyonunun tıbbi sonucuna göre veya tıbbi-emek ve uzman komisyonunun engelli çocukların çocukluk çağında engelli oldug‌una dahil tanınması hakkında engelli belgesi üzerine belirlenir. Aynı zamanda, emekli maaşı belirlenmesi için gerekli is‌ stajına sahip olmayan yaşlı ve engelli vatandaşlar için ödenek miktarına göre belirlenir.

✅ Kaynaklar:
— Özbekistan Cumhuriyeti Kanunu «Vatandaşlara devlet emekli maaşı sağlanması hakkında»
— Özbekistan Cumhuriyeti Bakanlar Kurulu Kararı «Özbekistan Cumhuriyeti Kanununun uygulanması için gerekli düzenleyici yasal işlemlerin onaylanması hakkında» Özbekistan Cumhuriyeti «Vatandas‌lara devlet emekli maaşı sağlanması hakkında» Kanununda ve Özbekistan Cumhuriyeti İş Kanununda Değişiklik ve İlaveler» Hakkında

#sorucevap